Identiteitskaart lezen: waarover gaat het?
Sinds november 2017 zijn thuisverpleegkundigen verplicht om van elke bezochte patiënt onder de derdebetalersregeling de gegevens van de identiteitskaart uit te lezen. In de praktijk gaat dat zo:
- de verpleegkundige komt bij de patiënt aan, en heeft een tablet-PC of een smartphone bij, met daaraan gekoppeld een kaartlezer;
- de patiënt geeft zijn of haar identiteitskaart aan de verpleegkundige;
- de verpleegkundige steekt de identiteitskaart in een kaartlezer, waardoor enkele gegevens uit de chip van de identiteitskaart, en het tijdstip, worden ingelezen in de smartphone of tablet-PC; een PIN-code is niet nodig;
- de verpleegkundige geeft de identiteitskaart terug.
Als een chip niet blijkt te werken mag ook de barcode gelezen worden met de tablet-PC of smartphone.
Alleen identiteitskaarten?
Dit geldt voor alle patiënten. Maar niet alle patiënten hebben een identiteitskaart met een chip. Wat dan?
- Elk elektronisch identiteitsbewijs (een zgn. "eID") is goed, dus ook een Kids-ID (heeft een chip), of een elektronische verblijfskaart (chip of barcode; een smartphone of tablet-PC kan barcodes scannen).
- Als er een attest is van verlies of diefstal van identiteitsbewijs of "ID", wordt daarvan met de hand het nationaal nummer overgenomen.
- Een ISI+-kaart heeft een QR-code; ook die kan gescand worden. Een ISI+-kaart wordt uitgereikt door het ziekenfonds; kinderen jonger dan 12 krijgen ze automatisch, personen die onder de Belgische sociale zekerheid vallen maar geen elektronisch identiteitsbewijs krijgen (bv. buitenlandse grensarbeiders), moeten zelf een ISI+-kaart aanvragen bij hun ziekenfonds.
- In bepaalde gevallen wordt een tijdelijk attest van sociaal verzekerde uitgereikt (i.p.v. een ISI+-kaart). Dat attest heeft een barcode die kan gelezen worden. Idem voor de SIS-kaarten die nog geldig zijn.
De uitzonderingen
Normaal gezien heeft elke patiënt minstens één van de documenten die hierboven vermeld zijn. Nu kan het eens gebeuren dat de verpleegkundige binnenkomt net als de zoon of dochter van de patiënt met diens identiteitskaart naar de apotheker is, en er geen ander document beschikbaar is. Pech? Een beetje, maar niet erg voor een keer. Er zijn twee mogelijkheden:
- Met de smartphone of tablet-PC kan ook de barcode van een klevertje van het ziekenfonds gescand worden.
- Als ook dat niet lukt, kan de verpleegkundige het nationaal nummer met de hand ingeven.
Dit moet echter een uitzondering blijven. Het scannen of ingeven van het nationaal nummer moet beperkt blijven tot 5% van de patiënten (dat is 1 op 20), per dag en per verpleegkundige.
Wie geen enkel geldig document kan voorleggen, en ook geen nationaal nummer heeft, krijgt geen terugbetaling van het ziekenfonds. De verpleegkundige moet de zorgverlening dan factureren aan de patiënt zelf.
En waarom?
De bedoeling van het hele systeem is om misbruiken te voorkomen. Het gebeurt namelijk dat verpleegkundigen met minder goede bedoelingen aan de ziekenfondsen prestaties factureren die niet zijn uitgevoerd. Vermits er voortaan bij elke prestatie een identiteitsbewijs moet gelezen worden, zijn misbruiken nagenoeg uitgesloten. Bovendien zullen later op de uitzonderingen nog controles doorgevoerd worden door het RIZIV. De verpleegkundige die systematisch een klevertje scant of het nationaal nummer manueel ingeeft mag zich dus aan een controle verwachten.